İspanya, ihtişamlı şehirleri, lezzetli yemekleri ve boğa güreşi gibi çeşitli geleneksel aktivitelerinin yanı sıra artık gelenekselleşmiş bir domates festivaliyle de dikkatleri üzerine çekiyor. İspanyolcada La Tomatina olarak adlandırılan bu festival ülkenin doğu kıyısında, Buñol şehrinin orta çağdan bu yana var olan dar sokaklarında gerçekleşiyor. Festival, 1945 yılından beri her sene Ağustos ayının son çarşambasında başlıyor. Bir hafta süren bu festivalde çeşitli yemek yapma yarışmaları, geçit törenleri, açık hava partileri ve havai fişek şovları yapılıyor. Ancak bu festivalin en gözde ve meşhur kısmı ortalama 22 bin kişinin katılım gösterdiği, 140 ton domates ile yapılan bir saatlik domates savaşı oluyor.

 

Geleneksel Domates Festivali’nin tarihçesi biraz karışık olsa da 1944 veya 1945 yılında başladığı söyleniyor. Bu yıllarda şehrin önemli tarihi kişiliklerinden Aziz Luis Bertran’ı anmak için bir geçit töreni düzenleniyor. Tören esnasında alanda olan bir grup genç, yürüyüşteki sanatçılardan birinin kostümünün kafa kısmını yere düşürmesi sonucu tüm kalabalık kocaman bir kavgaya karışıyor ve polisler ortalığı sakinleştirene kadar devam ediyor. Kavga edenlerin yakınlardaki bir domates tezgahından kaptığı domatesleri birbirine fırlatmasıyla şimdiki domates festivalinin temelleri atılmış oluyor. Bazı genç gruplar, gelecek yıl aynı geçit töreni için böyle bir domates savaşını önceden planlıyorlar. Hatta domateslerini kendileri getiriyor. Kolluk kuvvetleri onları engellese de yıllık gelenek başlamış oluyor ve takip eden yıllarda binlerce insan bu gençlerin izinden gidiyor.

 

Dini bir önemi olmaması sebebiyle, İspanya Domates Festivali 1950’lerin başında Francisco Franco tarafında yasaklanıyor. Yasaklara rağmen festivali gerçekleştirmeye çalışan katılımcılar tutuklansa da insanlar protesto ederek festivalin tekrar düzenlenmesini sağlıyor. Daha sonra festival tekrar 1957’ye kadar yasaklanıyor. Bu sefer de halk, kocaman bir domatesi bir tabutta taşıyıp peşinde cenaze alayıyla cenaze müzikleri çalarak protesto ediyor. En sonunda La Tomatine festivalinin gerçekleştirilmesine izin veriliyor ve resmi bir festival haline geliyor. Informe Semanal adlı bir haber programında bahsedilmesi üzerine La Tomatina festivali ülke genelinde duyulmaya başlıyor. Her geçen yıl katılımcılar katlanarak artıyor. 2002 yılında resmi olarak Uluslararası Turist Festivallerinden biri ilan edilmesiyle Japonyadan ve Avusturalya kadar uzaklardan bile ziyaretçi çekiyor. Şehir meclisi 2013 yılında bir sistemi yürürlüğe koymuş, böylece festivale katılım 22 bin kişiyle sınırlandırılıyor.

 

Domates Festivali kutlamaları oldukça erken başlıyor. Birçok insan Valencia bölgesinden trenlere ve otobüslere binerek erkenden Buñol’a geliyor. Saat 10’da herkes şehrin ana meydanında, Plaza del Pueblo’da toplanmış oluyor. Burada domates savaşı öncesi ufak bir ritüel yapılıyor. İnsanlar tepesine et bağlanmış sabunlu bir direğe tırmanıp eti indirmeye çalışıyor. Bunun ardından, domatesleri taşıyan büyük kamyonların ulaşmasıyla saat 11’de domates savaşı başlıyor. Katılımcılar başlama ve bitiş düdüğüne sadık kalarak bir saatlik sürede fazla olgunlaşmış domatesleri birbirlerine fırlatıyor. Yöneticiler, katılımcıların zarar görmemesi için aşağıdaki gibi bazı kurallar koymuş:

 

● Domates dışında bir şey fırlatmamak

● Fırlatmadan önce domatesleri ezmek

● Kamyonlardan belirli bir mesafede bulunmak

● Bitiş düdüğü duyulur duyulmaz durmak

● Binaları direkt hedef almamak

 

Tüm bu kurallara uyulduğu sürece katılımcılar güvenli ve eğlenceli zaman geçiriyor. Domates savaşı sona erdiğinde bazı katılımcılar temizlenmek için Los Peñones havuzuna giderken bazıları yerel insanların sağladığı hortumlarla bedenlerini domates tortularından arındırıyor. Yaklaşık 1 saatlik bir sürede yolları yıkayan itfaiye ekibi şehri eski haline döndürmüş oluyor. Öğleden sonra katılımcılar çeşitli canlı müzik ve dans şovlarına katılıp İspanya’nın geleneksel kokteyllerinden Sangria tüketerek kutlamalara devam ediyor.